Quá trình hình thành mật ong
Một đàn ong hoặc tổ ong bao gồm một ong chúa, hàng trăm con ong đực, và hàng ngàn con ong thợ, các con ong thợ có nhiệm vụ lấy mật ở hoa, lá, tạo sáp, xây dựng tổ, bảo vệ tổ, nuôi ấu trùng, nuôi ong chúa và làm mật để nuôi sống những con ong khác. Những chú ong thợ sử dụng mật hoa, mật lá thu hoạch về chế biến để tạo ra mật ong. Mật hoa, mật lá có chứa tới gần 80% nước và một số loại đường phức tạp. Bước đầu tiên trong quá trình làm mật được bắt đầu khi những chú ong bay từ cây hoa này sang cây hoa khác để “thu thập” mật hoa. Chúng sử dụng những chiếc vòi của mình để hút mật từ hoa, lá và cất giữ trong một cái túi dạ dày đặc biệt của mình bên trong cơ thể. Loài ong có hai cái dạ dày – một chiếc dạ dày dùng để đựng mật hoa gọi là dạ dày mật ong và một chiếc dạ dày thông thường dùng để tiêu hoá thức ăn. Dạ dày mật ong có thể chứa tới gần 70mg mật hoa, mật lá và khi đầy, nó sẽ nặng gần bằng trọng lượng của một chú ong.
Các chú ong phải cần đến khoảng từ 100 đến 1500 bông hoa mới làm đầy được chiếc dạ dày của mình. Sau đó, chúng sẽ trở về tổ và sẽ chuyển lượng mật hoa dự trữ ấy cho những con ong thợ khác ở nhà. Những con ong thợ này sẽ hút mật hoa từ những chú ong mật nói trên vào miệng của mình, sau đó sẽ “nhai” mật hoa trong vòng khoảng nửa tiếng, trong thời gian đó, enzim trong miệng sẽ chuyển hoa các loại đường phức tạp trong mật hoa thành những loại đường đơn giản vì thế nó sẽ vừa dễ tiêu hoá hơn vừa giảm khả năng xâm nhập của các loại vi khuẩn trong quá trình cất giữ. Những chú ong sau đó sẽ phân phối mật hoa vào những cái ngăn ở bên trong tổ mà tại đó nước trong mật hoa sẽ bị cô cạn và mật hoa sẽ biến thành một chất xi-rô đậm đặc hơn. Những chú ong dùng những chiếc cánh của mình để làm khô mật hoa. Ngay khi mật đủ đặc, những chú ong sẽ đóng nắp những cái ngăn đó lại bằng một cái nút sáp ong. Mật ong được dự trữ và ăn dần. Trong một vòng một năm thì một con ong sẽ tạo ra được khoảng 55-91kg mật. Cần phải bay hết 88.000km và dùng đến hết 2 triệu bông hoa để tạo ra 500g mật ong. Một tổ ong bình thường có thể tạo ra 27-45kg một năm.
Loài ong tuy nhỏ bé, nhưng cuộc sống của chúng cũng rất phức tạp và có bao điều thú vị. Loài sinh vật này không những tạo ra mật ngọt cho đời mà còn rất có ích đối với ngành nông nghiệp và đối với việc cung cấp thức ăn cho chúng ta. Khi những chú ong đi tìm mật chúng thường chuyển phấn hoa (dính trên chân chúng) từ những cây đực sang cây cái và hiện tượng này gọi thụ phấn trong sinh học.